یکی از شاخص‌های مهم توسعه پایدار شهری مربوط به بخش حمل و نقل می‌شود که در برنامه‌ریزی‌ها باید با سایر مولفه‌های پایداری سازگاری داشته باشد. حمل و نقل پایدار شهری در واقع به دنبال این موضوع است که به محیط زیست و طبیعت صدمه کمتری وارد شود. حمل و نقل پایدار در ارتباط با سه بخش مسائل اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بوده و هدف مهم به تعادل رساندن این بخش‌ها را دنبال می‌کند.
بدون تردید حمل نقل از ضرورت‌های اجتناب‌ناپذیر جوامع بهحساب می‌آید که سبب توسعه اجتماعی، اقتصادی و پویایی خواهد شد؛ بنابراین توجه به توسعه حمل و نقل پایدار شهری از موارد اساسی و مهم در مدیریت و برنامه‌ریزی شهرسازی محسوب می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد.
فروشگاه فایل دانشجویار به عنوان مرجع تخصصی فروش فایل و مطالب آموزشی در این سری از مقالات خود قصد دارد به بررسی توسعه حمل و نقل پایدار شهری بپردازد تا فعالان حوزه شهرسازی بتوانند در این زمینه اطلاعات مفیدی کسب کنند؛ بنابراین چنانچه در رشته شهرسازی و مدیریت شهری مشغول تحصیل هستید، توصیه می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
حمل و نقل پایدار چیست؟
توسعه پایدار شهری به‌طور عام و حمل و نقل پایدار به‌طور خاص برای برقراری توازن میان کیفیت‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی در زمان حال و آینده کاربرد دارد. در حقیقت حمل و نقل پایدار در جهت دستیابی به راهکارهایی برای کاهش عوارض در قسمت‌های گوناگون برنامه‌ریزی و طراحی می‌شود. به‌طور کلی رویکرد حمل و نقل پایدار به رویکردی اطلاق می‌شود که هزینه‌های محیطی و اجتماعی را منعکس کرده و به ظرفیت قابل تحمل احترام می‌گذارد. همچنین این رویکرد میان نیازهای جا به جایی، ایمنی، نیازهای دسترسی، کیفیت محیطی و سرزندگی تعادل برقرار خواهد کرد.
اغلب صاحب نظران با توجه به اهمیت حمل و نقل در بخش نظامی، صنعتی، اقتصادی و سیاسی، آن را زیربنای توسعه پایدار تلقی می‌کنند و بر این باور هستند که هرچقدر حمل و نقل کارآمدتر باشد، توسعه فراگیرتر خواهد بود. به عبارت دیگر باید اینچنین گفت که هر حمل و نقلی باید بیشترین کارایی را از لحاظ هزینه، سود و سازگاری با محیط زیست داشته باشد. برای مطالعه و دانلود فایل پاورپوینت «حمل و نقل شهری» از فروشگاه فایل دانشجویار کلیک کنید.
اهمیت و اهداف توسعه حمل و نقل پایدار شهری
برای افزایش دسترسی شهروندان و پرهیز از مسافرت‌های زیاد و طولانی، به توزیع بهینه شهرها در پهنه سرزمین و برخورداری از خدمات متناسب با سلسله مراتب و نقش عملکردی آن‌ها نیاز خواهد بود. تلفیق سیاست‌های برنامه‌ریزی شهری و مدیریت حمل و نقل، می‌تواند به حفظ کیفیت محیط شهری و سطح مناسبی از دسترسی برای شهروندان منجر شود. به‌طور کلی حمل و نقل، طراحی، برنامه‌ریزی و مدیریت سیاست‌گذاری به عنوان ابزارهایی برای دستیابی به توسعه پایدار بهحساب می‌آیند.
توسعه پایدار به دنبال یافتن توازنی میان کیفیت‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی در زمان حال و آینده است. توسعه حمل و نقل پایدار شهری تامین یکی از اهداف پایداری چون رشد اقتصادی، برابری اجتماعی و حفاظت زیست محیطی را دنبال می‌کند که ممکن است در تعارض با یکدیگر باشند. در حقیقت هدف از برنامه‌ریزی حمل و نقل پایدار، کاهش عوارض حمل و نقل در بخش‌های گوناگون اجتماعی، اقتصادی و محیطی از یک سو و هماهنگ کردن رشد و پویایی بخش حمل و نقل با سایر بخش‌های یک جامعه و منابع موجود از سمت دیگر است.
عوامل تاثیرگذار بر توسعه حمل و نقل پایدار شهری
حمل و نقل از مباحث مهم و حیاتی زندگی بشری و از ستون‌های توسعه پایدار بهحساب می‌آید؛ از این‌رو در برنامه‌ریزی حمل و نقل باید تلاش شود تا شاخص‌های مختلف تاثیرگذار توسعه پایدار با یکدیگر هماهنگ شوند. حمل و نقل پایدار در ارتباط با سه بخش مسائل اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است و هدف ایجاد تعادل بین این سه بخش را دنبال می‌کند. به‌طور کلی عوامل کلیدی تاثیرگذار بر توسعه حمل و نقل پایدار شهری علی‌الخصوص کلانشهرهایی چون تهران به شرح زیر هستند:
- زیرساخت حمل و نقل
- ساخت فشرده شهری
- مدیریت سیستم حمل و نقل
- فناوری‌های نوین شهرسازی
در فایل پاورپوینت «حمل و نقل توسعه محور» از مجموعه فایل‌های فروشگاه دانشجویار به مبحث حمل و نقل شهری به صورت مفصل پرداخته شده است.
شهر در چه زمانی به حمل و نقل پایدار دست پیدا می‌کند؟
یکپارچه‌سازی سیستم‌های حمل و نقل شهری بدین معنی است که با مدیریت هماهنگ، کلیه سیستم‌های حمل و نقل پیوسته به یکدیگر متصل شده و مواردی که شامل استاندارد است را محقق کند. برای مثال هر شخصی پس از 5 تا 7 دقیقه یا طی مسافت 500 متر باید به اولین ایستگاه حمل و نقل عمومی برسد که این ایستگاه می‌تواند برای مترو یا اتوبوس تعبیه شده باشد.
همچنین سیستم دوچرخه سواری یا تاکسی به صورت سیستم یکپارچه در شهر اجرا شود و نگرش به سمت سیستم توسعه حمل و نقل عمومی باشد، در نهایت می‌تواند این رویکرد از حمل و نقل در شهر جامعیت و تکامل پیدا کرده و شهروندان به حمل و نقل پایدار شهری دست پیدا کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و دانلود فایل پاورپوینت «حمل و نقل عمومی» از فروشگاه فایل دانشجویار کلیک کنید.
جمع‌بندی
توسعه حمل و نقل پایدار شهری در ارتباط با عواملی از قبیل رفاه عمومی، اقتصاد ملی، مسائل زیست محیطی و تاثیرات اجتماعی است که به کارکردهای اساسی جامعه مرتبط خواهد بود؛ بنابراین انتخاب سیستم‌های حمل و نقل منطبق با مصرف بهینه سوخت و انرژی‌های موجود و شرایط زیست محیطی حائز اهمیت بوده و همواره باید در اولویت اول توسعه پایدار قرار گیرد. به‌طور کلی برخورداری از شبکه حمل و نقل پویا، هماهنگ و سازمان یافته در شهرها یکی از معیارهای اصلی سنجش میزان توسعه یافتگی جوامع امروزی به‌شمار می‌آید؛ از این‌رو جامعه‌ای که از حمل و نقل کارآمدتری برخوردار باشد، توسعه در آن فراگیرتر است.
دانشجویار در این مقاله سعی کرده است تا به بررسی سیستم حمل و نقل پایدار در شهر بپردازد تا فعالان حوزه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری بتوانند با دید بازتری نسبت به این موضوع تصمیم بگیرند. مخاطبان عزیز برای مطالعه و دریافت فایل‌های آموزشی در زمینه توسعه حمل و نقل پایدار شهری، می‌توانند به صفحه دسته‌بندی شهرسازی فروشگاه فایل دانشجویار مراجعه کنند.