سبک‌های معماری (Architectural Style) در واقع برای تعیین نوع دکوراسیون داخلی و خارجی ساختمان‌ها به‌کار می‌روند. هر یک از سبک‌های معماری از خصوصیات و ویژگی‌های خاص و منحصر به‌فردی برخوردار هستند؛ بنابراین در هنگام انتخاب سبک معماری در ساختمان باید به روحیات و علایق کارفرما توجه کرد. سبک معماری فولدینگ یکی از انواع سبک‌های معماری در جهان به‌حساب می‌آید که در آن از فرم‌های نرم و منحنی استفاده می‌شود. سبک معماری فولدینگ نخستین بار توسط ژیل دلوز در اواخر قرن ۱۹ میلادی نه تنها به عنوان یک سبک بلکه به عنوان فلسفه مطرح شد که در ادامه معماران زیادی در طراحی و ساخت بناهای معماری از آن برای طراحی آثارشان بهره بردند.
فروشگاه فایل دانشجویار (Daneshjjoyar) به عنوان مرجع تخصصی انتشار فایل‌ها و مطالب آموزشی در این سری از مقالات خود قصد دارد تا به معرفی کامل و جامع سبک معماری فولدینگ (FOLDING) بپردازد تا دانشجویان و طراحان معماری به خوبی با این نوع فلسفه معماری آشنا شوند؛ بنابراین چنانچه به سبک‌های معماری جهان علاقه دارید، توصیه می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
سبک معماری فولدینگ چیست؟
فولدینگ (Folding) یکی از انواع سبک‌های معماری در جهان است که نخستین بار توسط فیلسوف و معمار بزرگ فرانسوی ژیل دلوز در اواخر قرن بیستم معرفی شد. فولدینگ در معنی کلمه به معنای پیچ خورده یا تا خورده است و این سبک در معماری از فرم‌های نرم و منحنی برای طراحی ساختمان بهره می‌برد. به عبارت دیگر فولدینگ یک طرح ضد دکارتی است.
این سبک معماری بینش مدرن و مکتب ساختارگرایی را زیر سوال می‌برد و از نظر این فلسفه، هیچ ارجحیتی در جهان هستی وجود ندارد؛ یعنی زیر بنا و رو بنا به هیچ وجه وجود ندارد و همه چیز در سطح اتفاق می‌افتد. به‌طور کلی از منظر دلوز در فولدینگ همه چیز در سطح رخ می‌دهد و این سبک در پی از بین بردن مرکزگرایی، سلسله مراتب، خردگرایی و فرا روایت مطرح شده است. برای مطالعه توضیحات و دانلود فایل پاورپوینت «فولدینگ در معماری» از فروشگاه فایل دانشجویار کلیک کنید.
فلسفه فولدینگ در معماری
در سبک معماری فولدینگ هیچ تقابلی در سطح جهان وجود ندارد و معانی در متون دارای کثرت هستند و سلسله مراتب وجود نخواهد داشت. سبک فولدینگ از لحاظ معماری دارای ویژگی‌های زیر است:
- لایه‌ها با حفظ ماهیت و ارزش خود در کنار یکدیگر و به صورت لایه لایه در جهت افقی پخش خواهند شد اما به هیچ وجه در هم فرو نمی‌روند.
- کلیه فرم‌ها در سبک معماری فولدینگ نرم هستند و قابلیت انطباق با محیط ارگانیک اطراف خود را دارند.
- معماری فولدینگ مواردی از قبیل عمودگرایی، طبقه‌بندی و سلسله مراتب در معماری را نقض می‌کند.
- معماری فولدینگ در پی تعداد است و می‌خواهد سلسل مراتب و دوگانگی را از بین ببرد.
به‌طور کلی بناهای ساخته شده در سبک معماری FOLDING معمولا از لایه‌هایی تشکیل می‌شوند که به صورت هم ارتفاع در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و هیچ یک نسبت به دیگری دارای وجه تمایزی نیستند. با توجه به استفاده از فرم‌های نرم و منحنی در سبک فولدینگ از آن با لقب معماری نئوباروک هم یاد می‌شود. این نوع سبک در مقیاس شهری جایی بین زمینه گرایی و بیان گرایی قرار دارد.
در سبک فولدینگ فرم‌های انعطاف‌پذیر نه به صورت کاملا هندسی و نه به شکل‌های دلخواه هستند. در مقیاس شهری لایه‌های تا شده و انعطاف‌پذیر نه نسبت به بافت مجاز خود بی‌تفاوت بوده و نه مطابق آن‌ها خواهند بود؛ بلکه از شرایط محیطی بهره می‌برند و آن‌ها را در انحنا و پیچ خوردگی خود جای می‌دهند.
ارتباط معماری ارگانیک با فولدینگ
معماری ارگانیک را در واقع می‌توان لقب دیگر سبک معماری فولدینگ دانست؛ زیرا بناهای ساخته شده در سبک ارگانیک (طبیعت گرا) با توجه به شرایط محیطی شکل می‌گیرند و گسترش می‌یابند. معماری ارگانیک یا معماری اندام وار یک فلسفه در معماری است که هماهنگی بین عادت‌های انسانی و طبیعت را ترویج می‌دهد؛ یعنی طراحی بنا به‌گونه‌ای ویژه هماهنگی و ارتباط با محیط اطراف خود ایجاد می‌کند که ساختمان، مبلمان و محیط بخشی از یک ترکیب متحد و مرتبط باشد. به‌طور کلی از ویژگی‌های سبک معماری ارگانیک، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- الهام از طبیعت ارگانیسم
- پیرو جریان‌های محیطی
- قابلیت انعطاف‌پذیری
- برطرف‌کننده نیازهای مادی، معنوی و اجتماعی
برترین آثار معماری سبک فولدینگ
سبک معماری فولدینگ یک روند شکلی است که برای برقراری ارتباط عناصر ناهمخوان در یک ناحیه یا ساختمان در یک ترکیب چند لایه‌ای و پیوسته صورت می‌گیرد. دلوز جهان فولدینگ را به جهانی همگن و خاکستری نشده از سپیدی و سیاهی‌ها تعبیر می‌کند و آن را جهانی خالی خالی، تو در تو، لایه به لایه و بدون تبعیض معرفی می‌کند؛ به‌طوری‌که اکثر معماران نامدار سبک دیکانستراکشن چون پیتر آیزنمن، فرانگ گهری، زاها حدید و حتی معمار مدرنیست فیلیپ جانسون به این سمت معماری گرایش پیدا کردند.
از سایر معماران و نظریه‌پردازان معماری فولدینگ، می‌توان از بهرام شیردل، جفری کیپنیز، گرگ لین و چارلز جنکز نام برد. این معماران در آثار خود پیچیدگی را با وحدت یا تقابل نشان ندادند بلکه آثار خود را به صورت نرم و منعطف با پیچیدگی‌های گوناگون در‌هم آمیختند. از برترین آثار سبک معماری فولدینگ در جهان، می‌توان بناهای زیر را نام برد:
- مرکز گردهمایی کلمبوس در ایالت اهایو، آمریکا
- خانه لویس در کلیولند آمریکا
- خانه ایمندورف، د‌وسلدورف، آلمان
- پل موزه حیات، پاناما
- برج سیزر در شهر شیکاگو
- طرح مرکز هنرها در دانشگاه اموری در شهر آتلانتا در آمریکا 1993
مخاطبان عزیز فروشگاه فایل دانشجویار برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌ها و خصوصیات سبک معماری دیکانستراکشن و فولدینگ کلیک کنند.
جمع‌بندی
فولدینگ سبکی از معماری است که با مردود شمردن عمودگرایی که همان عقلانیت مدرن معماری بوده، به دنبال برقراری برابری و تساوی است. در این نوع سبک معماری معمولا لایه‌ها به صورت هم ارتفاع در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و هیچ کدام نسبت به دیگری دارای وجه تمایزی نیستند. هدف سبک فولدینگ ایجاد یک پدیده همگون و یکپارچه نخواهد بود؛ بلکه باید عوامل مختلف به صورت نرم و انعطاف‌پذیر در‌هم آمیخته شوند تا در نهایت هویت و خصوصیت هر یک از این عوامل حفظ شود.
دانشجویار در این مقاله تلاش کرده است تا به بررسی معرفی کامل سبک معماری فولدینگ و ویژگی‌های آن بپردازد تا فعالان این حوزه بتوانند در طراحی از آن بهره ببرند. مخاطبان عزیز برای مطالعه و دریافت فایل‌های آموزشی در زمینه سبک‌های معماری چون فولدینگ، دیکانستراکشن، ارگانیک، بیونیک و …، می‌توانند به صفحه دسته‌بندی معماری فروشگاه فایل دانشجویار مراجعه کنند.