امروزه مدیریت پروژههای عمرانی با اتخاذ رویکرد عملی در اجرا و بهره‌برداری به امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر برای کارفرمایان و پیمانکاران تبدیل شده است. مقبولیت روز‌افزون مدیریت پروژه سبب شده است تا کلیه‌های پروژههای عمرانی سراسر کشور به رعایت اصول آن واقف شوند. کاربرد دانش، فرآیندها، مهارت‌ها، ابزارها و تکنیک‌های مناسب در مدیریت پروژه بر روی موفقیت ساخت و بهره‌برداری آن تاثیر قابل توجهی دارد.
فرآیندهای مدیریت پروژه از اثربخش بودن تصمیمات و اهداف در تمام چرخه حیات پروژه اطمینان حاصل خواهد کرد؛ از این‌رو به صورت جهانی و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدیران پروژههای عمرانی و ساختمانی به همراه تیم پروژه می‌بایست همواره هر فرآیندی را به دقت مورد بررسی قرار دهند. مدیریت پروژههای عمرانی در واقع تعهدی یکپارچه محسوب می‌شود که همه فرایندهای پروژه را ملزم خواهد کرد تا به منظور هماهنگی و تسهیل رسیدن به اهداف، به خوبی با سایر فرآیندها هماهنگ و هم راستا شوند.
آشنایی با اصول مدیریت پروژههای ساختمانی و عمرانی برای دانش آموختگان و دانشجویان رشته‌های مهندسی بسیار حائز اهمیت است؛ از این‌رو فروشگاه فایل دانشجویار (daneshjjoyar) در این سری از مقالات خود در تلاش است تا به معرفی اصول مدیریت پروژههای عمرانی بپردازد؛ بنابراین چنانچه در این حیطه فعالیت دارید، توصیه می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مدیریت پروژه چیست؟
مدیریت پروژه در حقیقت به‌کارگیری دانش، مهارت، ابزارها و تکنیک‌هایی برای فعالیت‌های مختلف پروژه است تا در نهایت اهداف پروژه محقق شود. برای موفقیت در پروژه، تیم مدیریت باید به انتخاب فرایندهای مناسب برای تحقق اهداف پروژه اقدام کند، مشارکت و ارتباطات مناسبی را برقرار سازد و آن‌ها را حفظ کند، رویکرد مشخص با سازگاری بالا را برای تحقق اهداف انتخاب کند، برای برآوردن انتظارات و نیازهای ذی‌نفعان از الزامات پیروی کرده و بین محدودیت‌های زمان‌بندی، بودجه، کیفیت و منابع توازن برقرار کند.
به‌طور کلی در مدیریت پروژه باید شناخت از موانع و جزئیات پروژه به درستی انجام شود و همه افراد باید مسئولیت مورد نظر خود را به درستی انجام دهند. برای مطالعه و دریافت فایل پاورپوینت «مدیریت و کنترل پروژه» کلیک کنید.
آشنایی با مدیریت پروژههای عمرانی
صنعت ساختمان‌سازی و پروژههای عمرانی از جمله صنایعی به‌حساب می‌آیند که مدیریت پروژه در آن نقش ویژه‌ای ایفا خواهد کرد. مدیریت پروژههای ساختمانی و عمرانی از ویژگی‌های به‌خصوصی برخوردار است و مدیران پروژه در هر عرصه‌ای که فعالیت دارند، وظایفی را برعهده خواهند داشت که باید آن را به درستی انجام دهند تا در نهایت پروژه با موفقیت همراه شود. از آنجایی‌که پروژههای عمرانی به صورت مستقیم با محیط و فضاهایی در ارتباط هستند که زندگی و فعالیت انسان‌ها در همان محیط و فضا در جریان است؛ از این‌رو توجه به آن از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
پروژه عمرانی در واقع به پروژه‌ای گفته می‌شود که مجموعه‌ای از خدمات طراحی، فازهای عملیاتی، ساخت و طرح عمرانی یا تکمیل یک طرح ناقص عمرانی را شامل می‌شود که در آن پیمانکار تعهد می‌دهد در یک قطعه زمین مشخص و در دوره زمانی معین، ساخت بناهای اصلی و فرعی را انجام داده و به کارفرما تحویل دهد؛ بنابراین مدیریت پروژههای ساختمانی و عمرانی در روند اجرا بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
در مدیریت پروژههای عمرانی، مسئولیت کلیه افراد و پرسنل توسط مدیر مشخص شده و اهداف و سیاست‌های کلی به منظور تامین نیازهای پروژه تعریف می‌شود تا در نهایت با استمرار فعالیت‌ها و کنترل روند آن‌ها، اهداف اصلی پروژه محقق شوند. برای آشنایی بهتر با مدیریت پروژه عمران و ساختمان توصیه می‌کنیم به دانلود فایل «پاورپوینت مدیریت پروژه» از فروشگاه فایل دانشجویار اقدام کنید.
4 مرحله اصلی مدیریت پروژههای عمرانی
از آنجایی‌که اغلب مدیران در مدیریت پروژههای ساختمانی و عمرانی با مشکلات عمده‌ای در حوزه اهداف، فرایندها و کنترل عوامل تولید مواجه می‌شوند که سبب افزایش هزینه فعالیت‌ها و کاهش سود کلی پروژه خواهند شد؛ از این‌رو رعایت اصول در 4 مرحله به کمک مدیران پروژه می‌آید تا اثربخشی فعالیت‌ها بیشتر شده و موفقیت پروژه با هزینه کمتر انجام پذیرد. 4 مرحله اصلی مدیریت پروژههای عمرانی به شرح زیر هستند:
1- برنامه‌ریزی و طراحی (Plan & Design)
در پروژههای عمرانی پس از مطالعات در زمینه‌های فنی، اقتصادی و اجتماعی باید یک برنامه اجرایی طراحی شود؛ زیرا یک برنامه اجرایی سبب می‌شود تا نقش هر عامل (انسانی یا تکنولوژیک) و هر عنصر در فرایند اجرا مشخص شده و ارزیابی عوامل مختلف به راحتی امکان‌پذیر شود. همچنین در این مرحله طراحی تفصیلی، طراحی پایه و طرح‌ریزی مفهومی هم انجام خواهد شد که هر کدام راه‌هایی برای ارزیابی اثربخشی محسوب می‌شوند.
2- اجرا
مرحله اجرا به عنوان مهمترین مرحله در مدیریت پروژههای عمرانی شناخته می‌شود. در واقع در این مرحله تلاش بر این است تا به اهداف تعیین شده دست پیدا کرده که در مرحله قبلی تعیین شده‌اند. همچنین ارزیابی اثربخشی عوامل تولید و رسیدن به اهداف با کمترین هزینه در مرحله اجرا بسیار مهم خواهد بود. مدلسازی کیفی و مدلسازی نهایی در مرحله اجرا به مدیران پروژه کمک می‌کنند تا ارزیابی درستی از نیروهای انسانی، تجهیزات تکنولوژیک و حتی سرمایه داشته باشند.
3- بررسی و کنترل
مرحله کنترل یا چک عمدتا بر عهده مدیر پروژه بوده و نقش مدیر پررنگ‌تر از سایرین خواهد بود. البته در فرایند کنترل افرادی چون مدیر کنترل کیفیت، مدیر منابع انسانی، متخصصین تجهیزات و تکنولوژی و … به مدیر پروژه کمک می‌کنند. از جمله عملیاتی که در این مرحله از مدیریت پروژههای عمرانی انجام می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجزیه، تحلیل و برآورد فعالیت‌های انجام شده
- ارزیابی عملکرد کلیه پرسنل و عوامل تولید
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری در ارتباط با عملکرد عوامل دخیل در پروژه
4- اقدام
در این مرحله باید پروژه برای بهره‌برداری آماده شده و در نهایت به کارفرما تحویل داده شود. آماده شدن پروژه برای بهره‌برداری به بررسی تمام اجزا و ابعاد نیاز دارد و هر چقدر ارزیابی اثربخشی و بهبود مستمر در بخش‌های قبلی فرایند اجرای پروژه به درستی انجام شود، نتیجه کار بهتر خواهد بود.
جمع‌بندی
سایت دانشجویار به عنوان مرجع تخصصی فایل‌های آموزشی و ارائه خدمات دانشجویی در این مقاله سعی کرده است تا اطلاعات کامل و جامعی در ارتباط با مدیریت پروژههای عمرانی در اختیار مخاطبان خود قرار دهد. مطالعه این مقاله به خوانندگان کمک می‌کند تا با اهمیت مدیریت پروژه و روند انجام آن آشنا شوند. همچنین مخاطبان عزیز برای دریافت مشاوره از کارشناسان فروشگاه فایل دانشجویار یا سفارش انجام پروژه، می‌توانند به صفحه «ثبت درخواست پروژه» مراجعه کنند و از خدمات مجموعه در سریع‌ترین زمان ممکن با هزینه مناسب بهره ببرند.
